Türk Tiyatrosu İrtifa Kaybediyor

SİNAN BENGİER: SAHNESİ OLMAYAN YERE GİTMEZSENİZ ORANIN SAHNESİ OLMAZ

Duayen oyuncu Sinan Bengier, konuşmacı olarak katıldığı söyleşide tiyatro ve sinema dünyasında tartışmalara neden olacak iddialı açıklamalarda bulundu.

‘Pardon Bekar Mısınız?’ adlı tiyatro oyununu sergilemek üzere Aliağa’ya gelen Sinan Bengier, Aliağa Belediyesi’nin Ramazan ayı kültür sanat etkinlikleri kapsamında düzenlenen söyleşi programına konuşmacı olarak katıldı. Aliağa Belediyesi Çok Amaçlı Sosyal Tesisleri’nde gerçekleştirilen söyleşide Aliağalı hayranlarıyla buluşan Bengier, moderatör Atilla Arcan’ın sorularını içtenlikle yanıtladı. Sinan Bengier, sohbet havasında geçen söyleşide yaptığı espriler ile katılımcıları gülmekten kırıp geçirirken, yaptığı konuşmayla da adeta içini döktü. Levent Kırca’nın yarattığı ve oyuncu kadrosunun başında bulunduğu ‘Olacak O Kadar’ adlı eleştirel güldürü programında uzun yıllar boyunca rol alan usta oyuncu Sinan Bengier, “Geçmişte Levent Kırca önderliğinde yaptığımız programları günümüz Türkiye’sinde yapmak olanaksız” dedi.

SİYASİLERİN BU TÜR PROGRAMLARA TAHAMMÜLLERİ YOK

Yaklaşık 20 yıl boyunca Türk televizyon kanallarında yayınlanan ‘Olacak O Kadar’ programının; insanların sorunlarını, adaletsizlikleri, bürokrasinin hantal yönlerini, anti demokratik olayları ve gerek merkezi gerekse yerel yönetimlerin idari anlayışını mizahi bir üslupla irdeleyen bir program olduğunu hatırlatan Sinan Bengier, “Olacak O Kadar programı aleni bir şekilde hükümeti eleştiren siyasi bir programdı. Dönemin çarkını eleştiren, adli mekanizmanın iyi bir şekilde işleyebilmesi için çalışanlarının iyi maaş alması gerektiğini ve yine aynı şekilde emniyet güçlerinin, öğretmenlerin geçimlerini iyi sağlayabilmeleri gerektiğini, hemen hemen her bölümde işliyorduk. O dönemde oynadığımız adli mekanizma oyunları sayesinde adliye çalışanlarının maaşları yüzde 30 civarında arttı. Milyarlık bir davaya giren bir hakimin adliye çaycısına bile borçlu olduğunu anlatan çok güzel bir oyun sergilemiştik. Bu oyundan sonra hakimlerin maaşlarına dahi zam yapılmıştı. Günümüzde bu tür programları yaptırmıyorlar. Çünkü siyasiler, televizyonun çok büyük bir güç olduğunun farkına vardılar. Şimdilerde siyasilerin bu tür programlara tahammülleri yok. Ama bizim o siyasi programları yaptığımız dönemlerde; Rahmetli Süleyman Demirel, Bülent Ecevit ve Turgut Özal kendilerini eleştirmemize rağmen bizi telefonla arayarak teşekkür ederlerdi” diyerek, günümüz Türkiye’sinde siyasi mizaha tahammül gösterilmediğini söyledi.

ANADOLU TURNESİ ADI ALTINDA BATI TURNESİ YAPILIYOR

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın özel tiyatrolara verdiği desteğin amacına yeterince ulaşmadığını belirterek, Bakanlığa Aliağa’dan seslenen usta oyuncu Bengier, şöyle konuştu: “Ne mutlu ki Kültür Bakanlığımız tiyatroları destekliyor. Ancak tiyatroların bu destekten faydalanabilmeleri için yılda 25 oyunu Anadolu’da oynama zorunluluğu var. Tiyatro grupları Anadolu diye İzmir ve Ankara’dan öteye geçmiyorlar. Sonrada ‘Anadolu turnesi yaptık’ diyorlar. Oysaki Kültür Bakanlığı Tiyatroların devlet desteğinden faydalanabilmeleri için 25 oyunun 20’sini Sivas’tan öte illerde yapmalarını şart koşması gerekiyor. Çünkü oradaki insanlar tiyatroya aç. Oyun için Diyarbakır’ın Hani ilçesine gittik. İlçede ev dahi yok. Ama oyun sırası gelip çattığında yüzlerce insan oyunu seyretmek için yüzlerce insan geldi. Bazı tiyatrocu arkadaşlarımız sahnesi olmayan yere gitmem diyorlar. Eğer sahnesi olmayan yere gitmezseniz oranın sahnesi zaten olmaz.”

İNSANLAR NE KADAR CİDDİYE ALINDIKLARINI FARK EDİYORLAR.

Tiyatronun sadece batı kesimlerinde icra edilmesini eleştiren Bengier, sözlerini şöyle sürdürdü: “Doğu Anadolu bölgesinde yaşayan insanlarımız tabir yerindeyse tiyatroya aç vaziyetteler. Bu noktada tiyatro gruplarının oralara da turneler düzenlemesi gerekiyor. Hakkâri Yüksekova’ya düzenlediğimiz turne sırasında oradaki insanların tiyatroyu ne kadar çok sevdiğini gördük. İnsanlar bizi sürekli olarak Yüksekova’ya davet ediyorlar. Tiyatrocular Doğuya gittiklerinde oradaki insanlar ne kadar ciddiye alındıklarını fark ediyorlar.

ŞİMDİ Kİ OYUNCULAR ÇOK ŞANSLI

Geçmişte tiyatroculuğu çok zor şartlar altında icra ettiklerini anlatan Bengier, şunları söyledi: “Şimdiki gençler çok şanslı. Geçmişte tiyatro sahnelerinde mikrofon bile yoktu. O zamanlar teknik ekipler hoparlörleri ters bağlayıp, hoparlörlerin mikrofon görevi görmesini sağlıyorlardı. Sahnede es kaza bir mikrofon varsa kendimizi çok şanslı görürdük. Herkes o mikrofonun önüne geçip repliğini söylerdi. Eğer sahnede mikrofon yoksa oyunumuzu yüksek sesle oynardık. Çünkü koca bir salonda insanlara sesimizi duyurmak zorundaydık. Mikrofon dışında sahneye dekoru germek için kullandığımız halat da yoktu. Günümüzde de çok iyi tiyatro sahneleri var. Şimdiki gençlerin yaşadığı hiçbir zorluk yok. Ancak genç oyuncularımızın bir konuda haklarını teslim etmemiz gerekir. Şimdiki gençlerimizin oyunculukları kısıtlı olmasına rağmen yazdıkları senaryoları çok beğeniyorum. Çok güzel komedi oyunları, dizi senaryoları yazıyorlar. Tersine cümleleri çok iyi kullanıyorlar. Ferhan Şensoy’dan başlayıp Yılmaz Erdoğan’la devam eden, ironi türünde yazılan, çok iyi senaryolar var. Bir takım dizilere bakıyorum, diziler çok komik ama oyunculuk yok. Oyunculukları çok iyi olmamasına rağmen yaptıkları işleri çok iyi pazarlıyorlar.”

TÜRK TİYATROSU İRTİFA KAYBEDİYOR

Türk tiyatrosunun her geçen yıl biraz daha irtifa kaybettiğini sözlerine ekleyen Bengier, “Bizim zamanımızda çok daha fazla tiyatro vardı. Ankara’da 18 tane tiyatro vardı. İstanbul’da ise Tünel’den Taksim’e kadar 40 tiyatro olduğu söyleniyordu. Siyasi nedenlerden dolayı günümüzde bu sayı düşmeye başladı. Tiyatro biraz toplu iğne ile kazındı. Tiyatro, o toplu iğnenin zamanla o toprağı aşındıra aşındıra, karıncanın yuva yapması gibi çok ince bir şekilde aşındırıldı. Günümüzde kalabalık kadrolu özel tiyatrolar pek göremezsiniz. Özel tiyatrolar 5 kişiden fazlasına bakmıyor artık. Ama bu mesleğe meraklı olan, bu mesleğe gönül veren binlerce genç var. Bu gençler heveslerini kaybetmediği müddetçe tiyatro var olmaya devam edecektir” diye konuştu.