YERLİ IRKLARI KORUMAK BİZİM ULUSAL KÜLTÜR GÖREVİMİZDİR

DOĞAN KARTAY: YERLİ IRKLARI KORUMAK BİZİM ULUSAL KÜLTÜR GÖREVİMİZDİR

Yerli köpek ırkları üzerine yazdığı kitaplarla tanınan Yerli Köpek Irklarını Koruma, Araştırma, Islah ve Tanıtma Federasyonu Kurucu Başkanı Doğan Kartay, Aliağa Belediyesi Hayvan Bakımevini ziyaret etti. Yaptığı ziyarette yerli köpek ırkları üzerine önemli bilgiler veren 85 yaşındaki araştırmacı yazar Kartay, Aliağa Belediyesi Hayvan Bakımevi Sorumlusu İlker Aşkaroğulları’ndan da kısa bir süre önce yenilenerek AB standartlarına kavuşturulan hayvan bakımevi hakkında bilgi aldı. İlk defa geldiği Aliağa Belediyesi Hayvan Bakımevinin Türkiye’de gördüğü en modern bakımevlerinden biri olduğunu söyleyen Kartay, bu konuda yaptığı başarılı çalışmalarından dolayı Aliağa Belediye Başkanı Serkan Acar’a teşekkür etti.

Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya göç ederken iki çoban köpeği, iki de av köpeği olmak üzere dört köpek ırkını beraberinde getirdiğini anlatan Kartay, yerli ırkların yaşamsal farklılıkları, hastalıkları, beslenmeleri ve korunmasının önemi konularında bilgiler verdi.

Türk dünyasına ait Kangal, Akbaş, Tazı ve Zaar ırklarının muhafaza edildiğini aktaran Kartay, “Karabaş çoban köpeklerinin en iyi korunmuş tipi Kangaldır. Akbaş cinsi de ağırlıklı olarak Ankara, Eskişehir ve Afyonkarahisar'ın kuzey bölgesinde bulunuyor” dedi. 

Kangal ırkı ile ilgi ilk kitabını 20 yılda topladığı bilgilerle oluşturan Kartay, “Akbaş ile ilgi kitabımı 3 yılda yazdım. Kangal kitabını yazarken köpeklerin nasıl araştırılacağını öğrendim. Yıllarca tuttuğum notlarla kitaplarımı yazdım. Yazdığı ilk kitap taslağında sadece köpeklerde görülen hastalık belirtilerini yazdım” dedi.

YERLİ IRKLARDA SIKÇA GÖRÜLEN HASTALIKLAR
Yerli ırklarda en fazla görülen hastalıkların kalça displazisi ve dilaltı yapışıklığı olduğunu belirten Kartay, “İri ırklarda en fazla görülen rahatsızlık kalça displazisi bebeklikte ise kanlı isaldir. Kalça displazisinin aşamaları vardır. Kalça displazisini anlamanın yollarından biri geleneksel yöntemler olsa da en sağlıklısı röntgen çektirmektir. Özellikle kangallarda dilaltı yapışıklığına sıkça rastlanabiliyor. Bu durumda hayvan dilini dışarıya çıkartamaz. Köpeğin dili 4 parmak kadar sarkması gerekirken böyle bir rahatsızlık durumunda ise dil en fazla 1 parmak sarkar.” dedi.

“YERLİ IRK KÖPEKLER İŞ KÖPEKLERİDİR”
Yerli ırkların yeteneklerinin ve yaşamsal farklılıklarının bulunduğuna dikkat çeken Kartay, şunları söyledi: “Yerli ırk köpekler iş köpekleridir. Bunlar keyfe keder beslenebilen köpekler değildir. En önemli unsur da budur. Çoban köpekleri havayı koklar. Zaarlar yeri koklar. Tazılar ise hem yeri hem de havayı koklar. Tazılar, önce havayı koklayarak avına yönelir, avına yaklaştığı zaman yeri koklamaya başlar.” 

“GELENEKSEL BESİNLERDEN MAHRUM EDİLMEMELİ”
Her zaman geleneksel besin kullanmaktan yana olduğunu belirten Kartay, ”Günümüz dünyası geleneksel besinle köpek beslemeye çok fazla izin vermiyor. İnsanların vakitleri kısıtlı, bu uğraşlara zaman ayıramıyorlar. Ama yine de geleneksel besinlerden mahrum edilmemesi gerektiğini düşünüyorum” dedi.

“YERLİ IRKLARI KORUMAK BİZİM ULUSAL KÜLTÜR GÖREVİMİZDİR”
Yerli ırkların canlı kültür, ata mirası olduğunu ifade eden Kartay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bizim kültürümüze has dört ırkımız var. Biz bu ırkları korumak zorundayız. Bu bizim ulusal kültür görevimizdir. Yerli ırkların korunmasında özellikle sivil toplum kuruluşlarına büyük görev düşüyor. Esas olarak geleneksel ve yerli ırkların korunmasında en önemli görev Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne düşmektedir.” / EGE BASIN GRUBU