ALİAĞA KENT KİTAPLIĞI’NIN İKİNCİ ESERİ ‘ALİAĞA ÇEVRESİ İLE BİRLİKTE, GÜZELHİSAR’
Aliağa’nın 8 bin 500 yıllık uygarlık birikimini, kültürünü, coğrafik yapısını, arkeolojisini ve balıkçı kasabasından dev bir sanayi kentine hızla dönüşümünü kültür yayınları ile gelecek nesillere ulaştırmayı amaç edinen Aliağa Belediyesi, bu kapsamdaki çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.
Tisna, Myrina ve Gryneion ile Aiol kentlerinin en büyüğü ve en önemlisi olan Kyme’ye ev sahipliği yapan Aliağa’nın zengin tarihini gün yüzüne çıkartmak isteyen Aliağa Belediyesi, son dört yıldır tarih ve arkeoloji alanındaki akademik çalışmalara büyük destek veriyor. Akademik alanda yapılan çalışmalar, akademisyenler tarafından ortaya çıkarılan on binlerce gravür, resim, harita, fotoğraf gibi tarihi belge niteliğindeki bilgiler derlenerek “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında eşsiz bir arşiv oluşturuluyor.
Kurulduğu 1952 yılından bugüne kültür alanında özellikle son dört yılda yaptığı akademik araştırmalar ile dev bir kültür hamlesi başlatan Aliağa Belediyesi, Aliağa hakkında bugüne kadar yapılmış birçok araştırmayı, tarihsel belge niteliğindeki yüzlerce yerli ve yabancı belgeyi “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında yayımladığı kitaplarda derliyor.
“Aliağa Kent Kitaplığı” Aliağa Belediyesi basın danışmanlığı koordinesi altında basın bürosu tarafından 19 kitap olarak projelendirildi. Yunan, Alman, Macar, Avusturya, Bulgaristan, İngiliz, İtalyan, ABD Boston ve İngiltere British Müzesinde yer alan Aliağa ile ilgili kaynaklar bir araya getirildi ve bir kısmı konunun uzmanları tarafından Türkçeye çevrildi.
19 kitap olacak şekilde derleme çalışmaları sonlandırılan altı kitap basılarak okuyucu ile buluştu. Yedi kitap da baskı aşamasında. Altı kitabın da yazım aşaması devam ediyor.
“Aliağa Kent Kitaplığı”ndaki eserler okurlara, tarih severlere ve tüm akademi bilim dünyasına ücretsiz olarak hediye ediliyor. Vatandaşlar kitaplara Aliağa Belediyesi Hilal Masa’dan, Aliağa Belediyesi Nadir Nadi Kütüphanesi’nden, belediye dış hizmet birimlerinden ve muhtarlıklardan ücretsiz edinebiliyor.
Aliağa Belediyesi, “Aliağa Kent Kitaplığı” adı altında yayımladığı 120 sayfalık “Aliağa’nın Antik Kentleri” kitabının 2. Basımını, 436 sayfalık “Aliağa Çevresi ile Birlikte, Güzelhisar” kitabının Düzeltilmiş 3. Baskısını, 320 sayfalık “Myrina ve Gryneion, Arkeolojik Yüzey Araştırmaları” kitabının 1. Ciltini, 600 sayfalık “İlkçağdan 21. Yüzyıla, Aliağa Tarihi” kitabı ile 398 sayfalık “Arkeoloji, Tarih, Coğrafya, Turizm ve Kültürüyle, Geçmişten Günümüze 1. Aliağa Sempozyumu Bildirileri” kitabını tarih severlerin ve akademi dünyasının hizmetine sundu.
Toplam bin 874 sayfadan oluşan ve baskıları hızla tükenen kitapları edinemeyen okurlar başucu niteliğindeki kitapların pdf formatlarına http://aliaga.bel.tr/yayinlarimiz/ bölümünden ulaşabiliyor. Vatandaşlar kitapları cihazlarına indirebiliyor, okuyabiliyor hatta görme engelli vatandaşlar için oluşturulmuş sesli kitap uygulaması sayesinde de kitapları dinleyebiliyor. Ayrıca, Aliağa Belediyesi tarih severler için tüm kitapları pdf formatlarında CD ve Mini DVD olarak da vatandaşlarına sunuyor.
‘ALİAĞA ÇEVRESİ İLE BİRLİKTE, GÜZELHİSAR’ / CEVAT YILDIRIM
Aliağa Belediyesi’nin katkılarıyla araştırmacı yazar Cevat Yıldırım tarafından hazırlanan ve Aliağa Kent Kitaplığı dizisinin ikinci eseri olan ‘Aliağa Çevresi ile Birlikte, Güzelhisar’ düzeltilmiş üçüncü baskı ile tarih severlerle buluştu.
Kitabın ilk iki baskısı tarih severler tarafından yoğun ilgi gördü ve hızla tükendi. Aliağa Belediyesi yoğun talep üzerine kitabın düzeltilmiş üçüncü baskısını okuyucularının beğenisine sundu. Düzeltilmiş üçüncü baskıda Güzelhisar bölgesi ile ilgili Osmanlı arşivlerinde bulunan yeni belgeler de eklendi. Kelime indeksi güncellendi.
432 sayfalık dev eserde 1320’den 1864 yılına kadar Saruhanoğullarına ve Osmanlı Devletine 500 yıldan fazla kaza olan Güzelhisar’ın 20.Yüzyıl sonunda hızla gelişmesi, tarihi ve coğrafyası ile ele alınıyor.
Tarih severler yeni baskıyı Aliağa Belediyesi Hilal Masa Birimi’nden, Yeni Şakran ve Helvacı Hizmet Binasından, Aliağa Belediyesi Nadir Nadi Kütüphanesi’nden ve muhtarlıklardan ücretsiz olarak edinebiliyor.
Yazar Cevat Yıldırım, kitaplıklarda yerini alan bu eserinde; Yörenin coğrafyasını, tarih öncesinden Osmanlıya ve Cumhuriyete kadar olan zaman dilimi içinde kurulan devletlerini, kentlerini, bunların toplumsal yaşamları ve ekonomisini, yöre folklorunu, kısacası tüm yaşamını kesitler halinde dile getirmeye çalıştı.
Osmanlı Dönemi ile ilgili yer yer kısa bilgiler verildi. Ancak Osmanlı toplumunda yönetim biçimi, toprak düzeni ve vergi sistemi ayrıntılı bir biçimde açıklandı. Balaban Paşa’lardan itibaren de Güzelhisar ve yakın çevresindeki olaylar tarihi belgelere dayanılarak anlatıldı. Kurtuluş Savaşı, yazılı kaynaklarla birlikte, yaşlı kişilerden alınan bilgiler birleştirilerek izah edildi. Güzelhisar’ın elli yıl öncesinin toplumsal yaşamı araştırılıp düzenlenerek hikâye edildi.
Tarih severler kitabın son baskısını Aliağa Belediyesi Hilal Masa Birimi, Yeni Mahalle, Yeni Şakran ve Helvacı Hizmet Birimleri, Aliağa Belediyesi Nadir Nadi Kütüphanesi ile muhtarlıklardan edinebilirler.
‘ALİAĞA ÇEVRESİ İLE BİRLİKTE, GÜZELHİSAR’IN YAZARI CEVAT YILDIRIM KİMDİR?
1945 yılında Aliağa’nın Güzelhisar köyünde doğdu. Edirne Öğretmen Okulu’nu bitirip öğretmenliğe başladı. İzmir Eğitim Enstitüsü Resim-İş bölümünden mezun olduktan sonra yurdun değişik yerlerinde okullarda Resim İş ve Sanat Tarihi dersi verdi. 1993 yılında Öğretmenlik mesleğinden emekli oldu. 2001 yılında Aliağa ve yakın çevresi hakkında yazılmış en kapsamlı eser olan “Güzelhisar”ı kendi imkânları ile yayınladı. 2000’li yılların başından itibaren Aliağa’da yerel tarihi araştırmaya devam etti. 2009 yılında “Aliağa: Cumhuriyet Dönemi” eserini Aliağa Ticaret Odası’nın desteğiyle yayınlandı. 2015 yılında “Su, deniz, Gediz: Foça” kitabını yazdı. Halen tarihi- mitolojik öyküler üzerine çalışmalarını sürdürmektedir. Cevat Yıldırım, iyi derecede Osmanlıca bilmektedir.
‘ALİAĞA ÇEVRESİ İLE BİRLİKTE, GÜZELHİSAR’ kitabının düzeltilmiş üçüncü baskısının içeriği şöyle;
I. Yörenin Coğrafyası
Bölgenin Doğal Yapısı
a. Yeryüzü Oluşumu
b. Dağlarımız Dumanlı Dağı ve Yunt Dağları
c. Güzelhisar Çayı
d. Güzelhisar Toprakları-Ovalar
e.İklim
f. Bitki Örtüsü
Köyün Yeri
a. Güzelhisar Köyünün Konumu
b. Kaza-i Güzelhisar’ın Sınırları
II. Güzelhisar Adı Nereden Geliyor?
III. Anadolu ve Güzelhisar Civarında Tarih Öncesi
a. Neolitik Buluntular
b. Bronz Çağı
IV. Tarih Çağları ve Bölgemiz
A. Geç Bronz ve Erken Demir Çağı’nda Kültürler
B. Hitit Öncesi ve Sonrası Batı Anadolu’daki Bazı Yerli Halklar
1. Karlar
2. Lelegler
3. Luviler
4. Likya
5. Pelasglar
6. Amazonlar
7. Aioller
8. Ionlar
C. Aiol ve Aiol Öncesi Yakın Çevremizdeki Önemli Yerleşim Yerleri
1. Kyme
2. Myrina
3. Gryneion
4. Aigai
5. Titnaios
D. Antik Çağ’da Batı Anadolu ve Küçük Asya
E.Frigyalılar
F.Lidyalılar
G. Pers Egemenliği
H. Büyük İskender Dönemi
I. Lysimachos Dönemi ve Bergama Krallığı
1. Bergama Krallığı
2. Galatlar
V. Roma Egemenliği Dönemi
VI. Bizans Dönemi
VII. Türkler Anadolu’da
a. Saruhan Güzelhisar-ı Çevresinin Türkler Tarafından Fethi
b. Kuruluştan Kosova Savaşı’na Kadar Osmanlı Beyliği
c. Saruhan Beyliği’nin ve Güzelhisar Kazasının Osmanlı Devleti’ne Geçişi
VIII. Osmanlı Dönemi
A. Ankara Savaşı’ndan Sonra Tarihte Kısa Bir Gezinti
B. Kuruluş Döneminde İdari Yapı
1. Merkez Yönetimi
2. Taşra Şehir ve Kazalarının Yönetimi
3. Askeri Düzen
C. Yükselme Devri ve Sonrası Devlet Yönetim Örgütü
1. Merkez Örgütü
a. Hükümdar (Padişah)
b. Hükümdarın Yardımcıları
1. Sadrazam
2. Şeyhülislam
3. Kubbealtı Veziri
4. Kazasker
5. Defterdar
6. Nişancı
7. Reis-ül küttâb
8. Kaptan Paşa
Ç. Divan
2. Taşra Yönetim Örgütü
a. Beylerbeyi
b. Sancakbeyi
c. Kadı
d. Naib
e. Kethüda, Kahya – Muhtar
3. Osmanlılarda Yerleşime Ait Terimler
a. Şehir
b. Kasaba
c. Kariye-Köy
d. Mezra-Ekinlik
IX. Hangi Balaban Paşa?
1. Balabancık
2. İnce Balaban Bey
3. Deli Balaban Paşa
4. Tavica Balaban Bey
5. Balaban Paşa (Çakır)
6. Balaban Paşa (Arnavut)
7. Koca Balaban Bey
X. 15 ve 16. Yüzyıllarda Bölgemiz Tarihine Bakış
XI. 16. Yüzyıl Sonlarında Mühimme Defterlerine Göre
Güzelhisar’da Tımar
XII. Sokullu Mehmet Paşa’nın Ölümünden Sonra
Güzelhisar ve Çevresi
XIII. Celali Ayaklanmaları’nın Başladığı Dönemde Kaza-i
Güzelhisar
XIV. Evliya Çelebi Güzelhisar’da
XV. Köprülüler Devri’nden Sonra
Bölgemizdeki Olayların Günümüze Yankıları
XVI. Bölgesel Voyvodaların Güçlendiği
18. Yüzyılda Güzelhisar
XVII. Ayanlık Kurumu ve Güzelhisar Ayanları
1. Güzelhisar Ayanları
2. Güzelhisar Ayanları ile İlgili Diğer Belgeler
XVIII. 19. Yüzyılda Güzelhisar ve Çevresinde Yeni Gelişmeler
Güzelhisarlılar için Hükümdara Dilekçe Veriliyor
Güzelhisar’ın 1821 Yılı Vergisi
19. Yüzyılda Ayanlık
İngiliz Charles MacFarlane Güzelhisar’da
Gezginlerden Sonrası
XIX. Güzelhisar’da Veba
XX. Tanzimat ve Sonrası
A. Yenilikler
B. 1844-1845 Yılı Saruhan Sancağı Güzelhisar Kazası Temettüat’ı
Saruhan Sancağı, Güzelhisar-ı Menemen Kazasında Düzenlenen
Temettü’at Defterinin İncelenmesi
C. Islahatlar
Ç. Yörüklerin Çevrede İskanı
D. Ülkede ve Bölgede Yeni İdari Düzenlemeler ve Ulaşım
E. Meşrutiyet ve Sonrası
1. Meşrutiyet ve İstanbul
2. Balkanlarda Sıkıntı
3. Güzelhisarlı Gönüllüler
4. Yüzyılın Sonunda Dokumacılık
5. Güzelhisar-ı Menemen Köy Oluyor
6. Aliağa ve Baltacı Ailesi
F. ‘‘Doksanüç Harbi’’ Göçü
G. Yüzyılın Sonlarına Doğru Acı ve Tatlı Olaylar
1. Bölgemizde İki Acı Olay
2. Muhacirler Kendilerine Ev Yapıyor
3. Yüzyıl Sonunda Bölgede Tarım ve Hayvancılık
4. O Yıllarda Aliağa Çiftliği
5. II. Meşrutiyet’te Güzelhisar ve Çevresi
H. Balkan Savaşı’ndan Kurtuluş Savaşı’nın Başladığı Döneme Kadar
Güzelhisar ve Çevresi
Balkan Savaşı
I. Dünya Savaşı
XXI. Kurtuluş Savaşı’nda Güzelhisar
Birinci Dünya Savaşı’nın Sonu
İzmir’in İşgali ve Direniş Kararı
Menemen ve Çevresinin İşgali
Güzelhisar’a Yunan Askerinin Gelişi
Kuvayı Milliye Nedir?
İşgalciler İzmir’in Kuzeyinde Yürüyüşe Geçiyor
Yunan Askeri Aliağa’da
Zeytindağ’dan Bergama’ya Geliş ve Bergama’nın Düşmesi
Bölgemizde Düşmana İlk Tokat
Güzelhisarlılar Yunan Askerini Korkutmuştu
Menemen’de Kaymakam Kemal Bey’in Şehit Edilmesi
Yunan Askeri Tekrar Bergama’da
Türk Halkı Oturdukları Yerlerden İçerilere Doğru Göçüyor
Vatanın Tamamında Durum Nasıldı?
Kurtuluş Günleri
Aliağa ve Güzelhisar Civarına Türk Askerinin Gelişi
XXII. Osmanlı Döneminde Güzelhisar Kazasına Bağlı Köyler
A. Alfabetik Sırayla Köyler
B. Belgelerde Görülen Diğer Köyler
C. 19. Yüzyıl Güzelhisar Kazası Köyleri
XXIII. Geçmişten Yakın Günlere Doğru Aliağa’ya Bakış
Türkler Ege Denizi Kıyılarında
A. 19. Yüzyıl ve Sonrası Aliağa,
Cizye
Uşr (Öşür-Aşar) Vergisi
Aliağa İsmi Nereden Geliyor?
B. 19. Yüzyıl Ortasından Sonra Aliağa
20. Yüzyıl Başlarındaki Aliağa Çiftliği’nden Aliağa İlçesine Doğru
XXIV. Güzelhisar’da Ekonomik Yaşam
Tarım Hayatı
XXV. Güzelhisar’da Muhtarlık
1930-1999 Arasında Güzelhisar’da Muhtarlık Yapanlar ve Dönemleri
XXVI. Güzelhisar’da Eğitim ve Öğretim
Cumhuriyet Devri Güzelhisar Eğitimcileri
XXVII. Fiziki Çevrede Değişim
XXVIII. Güzelhisar’da Düşünsel Gelişim
XXIX. Güzelhisar Folkloru
A. İnançlar
a) Afsun ve Büyü
b) Ay ile İlgili İnançlar,
c) Arı Isırmasına Karşı Tedavi ve Tılsım
ç) Bereket ile İlgili İnanışlar
d) Bitkiler ile İlgili İnanışlar
e) Cansız Maddelerle İlgili İnanışlar
f) Çocuk ile İlgili İnanışlar
g) Doğum ve Düşle İlgili İnanışlar
h) Ev ile İlgili İnanışlar
ı) Fal ve Kahve
i) Günler ve Aylarla İlgili İnanışlar
j) Hayvanlar ile İlgili İnanışlar
k) İnsan Vücudundan Bazı Parçalar
l) Kız-Erkek, Gelin, Kayalar ve Kedi
m) M Harfi ile Başlayan Nesneler
n) Nazar ve Nazarlık
o) Sağlık
ö) Tabiat Üstü Varlıklar
p) Yıldızlar
B. Gelenek ve Yaşantılar
a) Askere Gitme
b) Hasta Ziyareti
c) Günlük İşler
ç) İlk Üründen Dağıtma
d) Köyde Çamaşır Günü
e) Gençlik
f) Misafirlik
C. Eğlence ve Oyunlar
a) Hıdrellez
b) Oyun Evleri
c) Deve Güreşleri
d) Seyirlik Oyunlar
e) Diğer Oyunlar ve Çocuk Oyunları
Ç.Bayramlar
a) Şeker Bayramı
b) Kurban Bayramı
D. Düğünler
a) Kız İsteme
b) Nişan Töreni
c) Düğün Töreni
E. Toplantılar
a) İmece
b) Hayır için Yapılan Toplantılar
c) Yağmur Duası
F. Atasözleri ve Ninniler
G. Halk Sağlığı
XXX. Güzelhisar’da Tarihi Eserler
1. Balaban Paşa Camisi
2. Ali Ağa Camisi
3. Mezarlıklar
4. Çeşmeler
5. Hamamlar
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.